Tokom ovogodišnjih arheoloških istraživanja Viminacijuma – a došlo se letos do važnih nalaza retkih olovnih sarkofaga iz perioda od 2. do. 4. veka i srebrnog zamotuljka u jednom od njih sa tekstom na starogrčkom u devet redova – otkriven je i Principijum legijskog vojnog logora. Ostaci građevine su najpre locirani uz pomoć savremenih tehnologija, georadara i magnetometra, i tako je potvrđena njegova lokacija i orijentacija arhitektonskih elemenata, a sada su iskopavanja potvrdila da je reč o sedištu Sedme Klaudijeve legije, kaže za naš list Miomir Korać, direktor Arheološkog instituta u Beogradu.

U objektu koji je prema inicijalnim iskopavanjima i rezultatima snimanja dimenzija od najmanje 70 puta 50 metara (ukupne površine preko 3500 metara kvadratnih, od kojih je u ovom trenutku istraženo oko 800) nalaze se kancelarije oficira, oružarnice, svetilište u kome se čuvala legijska blagajna iz koje su isplaćivane plate, kao i prostorija u kojoj su čuvane zastave i insignije – simboli legije, ono što je najsvetije i najvažnije rimskom legionaru, objašnjava Korać.

Detektovano je više od 40 prostorija koje su smeštene u unutrašnjem prostoru sa navedenim funkcijama, a ceo koncept ovog monumentalnog objekta je bio sličan forumu u gradovima. Principiji – centralni objekat u svakom legijskom logoru i jedan od najvećih, koji se smešta po pravilu u središnjem delu utvrđenja neposredno uz raskrsnicu dve glavne ulice – u drugim legijskim logorima u rimskom carstvu istraženi su samo u manjim delovima i istraživačima se po prvi put ukazuje prilika da ga sagledaju u celosti, ističe Korać i navodi da se građevina sastoji iz većeg centralnog dvorišta sa peristilom, iza kojeg se nalazio i prostrani zatvoreni prostor gde je smeštena bazilika i poprečna sala koja je podeljena na brodove. I peristil i pomentuti zatvoreni prostor okružen je kolonadama stubova, a za sada ih je pronađeno nekoliko, potom i objekat za vodosnabdevanje, gde je bila fontana do koje je voda dovedena olovnim cevima unutrašnjeg prečnika oko 5 centimetara, kao i sistem podnog i zidnog grejanja.

„Ono što je odmah vidljivo to je monumentalnost i dobra očuvanost zidova koji nedmosmisleno ukazuju na višespratnost objekta. U ovom trenutku istraženo je u celosti ili delimično osam prostorija koje se sve nalaze u istočnom delu objekta, kao i deo centralnog foruma sa delom peristila i deo bazilike sa jednim od tribunala na istočnoj strani. Od ovih osam prostorija tri su manje standardne pravougaone forme sa izlazom na peristil. Jedna od prostorija je znatno većih dimenzija i popločana je malim dekorativnim podnim pločicama u vidu leptira ili peščanog sata. U ovoj prostoriji konstatovani su i ostaci zidne dekoracije u vidu crvenih i belih polja, bordura i elementima predstava (radi se o floralnim motivima) koje na žalost zbog slabe očuvanosti ne možemo u potpunosti da interpretiramo. Na delovima očuvanih malternih površina konstatovani su tragovi slova od kojih je za sada moguće izdvojiti samo dva – IM”, objašnjava Korać.

U jednoj od prostorija nakon uklanjanja krovnog šuta pronađeno je i više komada oružja i oštećene vojne opreme. Tu je nađena i ostava od 120 primeraka srebrnog novca (denari i antoninijani) među kojima dominiraju primerci vojnih careva 3. veka, pre svega Galijena, Klaudija drugog i Aurelijana. Ove ostave spadaju u klasične ostave u kojima se čuva tradicionalno kvalitetan srebrni novac tokom ekonomske krize u kombinaciji sa inflatornim novcem nastalim smanjivanjem procenta srebra u kovanim primercima pojedinih careva. Prostorije sličnog sastava pronalažene su i u drugim legijskim logorima širom carstva ali s obzirom na njihovu malu brojnost smatraju se retkom i vrlo specifičnom vrstom nalaza.